Πως θα ανοίξουν τα σχολεία: Ο Γκίκας Μαγιορκίνης για τον αριθμό των μαθητών στις τάξεις

Λίγες ημέρες μετά την τελική ανακοίνωση για το άνοιγμα των σχολείων , ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα γονέων και εκπαιδευτικών για τον αριθμό των μαθητών που θα βρίσκονται μέσα στις τάξεις.

Με ένα γράφημα που ανέβασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι η μείωση των μαθητών από 25 σε 15 σε μια σχολική αίθουσα θα μείωνε την μετάδοση σταγονιδίων.

Ολόκληρη η ανάρτησή του έχει ως εξής:

Μετά την χθεσινή ενημέρωση στο Υπουργείο επανέρχομαι λίγο στο θέμα του μεγέθους των τάξεων επειδή φαίνεται να επικεντρώνεται εκεί η συζήτηση και να εξηγήσω γιατί δεν έχω πεισθεί ότι έχει τόση σημασία. Η απόσταση του 1.5 μέτρου είναι σημαντική για την μετάδοση με σταγονίδια και θα πρέπει να την τηρούμε όσο μπορούμε γενικά. Όπου δεν μπορούμε θα πρέπει να βρίσκουμε τρόπο να μειώσουμε την πιθανότητα μετάδοσης με την χρήση μάσκας.

Η ίδια λογική εφαρμόζεται και στα σχολεία με γενικευμένη χρήση μάσκας στις τάξεις. Οι τάξεις θα πρέπει να σημειωθεί δεν μπορούνε να θεωρούνται όπως χώροι εστίασης. Στην εστίαση υπάρχει διαρκής εναλλαγή των ατόμων που συνευρίσκονται. Οι τάξεις έχουν διαρκώς την ίδια σύνθεση και έτσι μπορούμε να τις θεωρήσουμε ως κοινωνικές “φουσκάλες” ή “φούσκες” (bubbles) οπότε η λογική στην αντιμετώπισή τους είναι αρκετά διαφορετική. Καταρχήν η όποια μετάδοση στην τάξη είναι πλήρως ιχνηλατίσιμη και μπορεί να περιοριστεί με απλό περιορισμό, ενώ στην εστίαση δημιουργεί κατα κόρον “ορφανά” κρούσματα.

Ένα θέμα που συζητείται διαρκώς είναι: πόση είναι η επιβάρυνση των αποστάσεων >1.5 μέτρου στις τάξεις 25 μαθητών σε σχέση με τις τάξης 15 μαθητών;
Για να βοηθήσω λιγάκι στην εξήγηση έχω φτιάξει ένα διάγραμμα τάξης 15 μαθητών (δεξιά). Με πράσινα βελάκια δείχνω τις ανά 2 αποστάσεις του μαθητή στο πρώτο θρανίο με όλους τους μαθητές στην δίπλα σειρά (8 αποστάσεις), για λόγους ευκολίας δεν δείχνω τις υπόλοιπες με μαθητές τις ίδιας σειράς (6 αποστάσεις). Οι αποστάσεις του μαθητή αυτού είναι 14 και όλες υπερβαίνουν το 1.5 μέτρο. Το σύνολο των αποστάσεων σε αυτήν την διάταξη είναι 120.

Όπως φαίνεται και παρακάτω μία τάξη 25 μαθητών οι ανά 2 αποστάσεις είναι 325 με 13 να παραβαίνουν το όριο του 1.5 μέτρου δηλαδή μόλις το 4% όλων των πιθανών συνδυασμών. Αυτές οι “παραβάσεις” είναι μόνο σε οριζόντιο επίπεδο, και δεν επιτρέπουν την μετάδοση στον κάθετο άξονα τη τάξης.
Συνεπώς από αυτούς τους υπολογισμούς η μετατροπή της τάξης σε μέγεθος 15 ατόμων εξαλείφει το 4% των ανά 2 αποστάσεων την ώρα του μαθήματος. Συγχρόνως αυξάνει (σχεδόν διπλασιάζει) τον αριθμό των εκπαιδευτικών ωρών που θα πρέπει να καλυφθούν από εκπαιδευτικούς.

Το σενάριο λοιπόν δείχνει ότι για την πιθανότητα μετάδοσης αποκλειστικά και μόνο την ώρα της εκπαιδευτικής διαδικασίας προκειμένου να ρίξεις 4% τις κοντινές επαφές θα πρέπει να διπλασιάσεις τον χρόνο έκθεσης των εκπαιδευτικών.
Αντιλαμβάνομαι ότι η πρόθεση είναι πάντα το καλύτερο των μαθητών και των εκπαιδευτικών αλλά προσωπικά πιστεύω ότι η απάντηση δεν είναι τόσο απλή και δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι θα υπήρχε (και αν θα υπήρχε) σημαντικό κέρδος στην μείωση της μετάδοσης από 25 σε 15 όσον αφορά την μετάδοση σταγονιδίων.