Τα χρέη των ικανών που μένουν ανεκπλήρωτα πιστώνονται στα ελλείμματα των ανίκανων και οι ανισόρροποι δημιουργούν ισορροπίες που καταρρέουν στον πρώτο ανεπαίσθητο κραδασμό.
Στην πολιτική όσοι βιάζονται να κατοχυρώσουν αξιώματα ή πασχίζουν να διατηρήσουν τα ήδη υπάρχοντα προδίδονται, με τα πλατιά τους χαμόγελα να αποκαλύπτουν τα λαίμαργα δόντια τους, κοπτήρες της πλεονεξίας τους και φυσικά τα “αγνά” τους κίνητρα και τις “έντιμες” προθέσεις τους.
Όλες οι μάχες κουβαλούν απώλειες και μπολιάζουν την ιστορία καθορίζοντας τα μέλλοντα. Διότι το μέλλον δεν είναι κοινό για όλους. Άλλο μέλλον έχει ο νικητής κι άλλο ο νικημένος. Άλλο μέλλον θα φέρει ο οραματιστής κι άλλο ο βλέπων οράματα.
Είναι κι όλοι εκείνοι οι κακομοίρηδες, παρατρεχάμενοι που δε φέρουν στίγμα στον υπαρξιακό χάρτη της ανθρωπότητας και απλά κάνουν “αγώνα” για να μαζέψουν ψήφους. Δεν έχει σημασία για ποιον, αρκεί να τους εξυπηρετεί, διότι το αφήγημα για τα σκουλήκια της γης παραμένει το ίδιο διαχρονικά: “Όλοι τον εαυτό τους κοιτάζουν. Θα βοηθήσω αυτόν που θα με κοιτάξει”.
Τι να εξηγήσεις στο βλάκα για την σημασία της συλλογικότητας και την αξία και τη ζωοποιό δύναμη που φέρει ακόμα και το τελευταίο ζωντανό κύτταρο αρετής σ’ έναν οργανισμό που σαπίζει ηθικά και αξιακά υπό το βλέμμα ενός περίλυπου και κατάπληκτου ήλιου. Στο βλάκα που γίνεται άρμα για να κουβαλήσει άλλους περισσότερο επικίνδυνους βλάκες, με το γαϊτανάκι της ηλιθιότητας να περιστρέφεται ιλιγγιωδώς συμπαρασύροντας μαζί του τις ζωές που δε θα ζήσουμε και που ίσως να σήμαιναν κάτι.
“Ότι είσαι εδώ—ότι ζωή υπάρχει, και ταυτότητα• Ότι το παντοδύναμο παιχνίδι συνεχίζεται, και συ μπορείς να συνεισφέρεις μια στροφή”, γράφει ο Ο. Ουίτμαν.
“…και συ μπορείς να συνεισφέρεις μια στροφή.”
Αυτή είναι η αξία του ανθρώπου.
Οι άνθρωποι, όσο εφήμεροι φαντάζουν και μικροί, είναι οι πυλώνες της αιωνιότητας. Τα άλλα φθείρονται και χάνονται. Όχι οι άνθρωποι. Γιατί οι ιδέες επενεργούν στο γίγνεσθαι. Κι έτσι διαμορφώνονται οι συνθήκες της αλλαγής και της διαρκούς εξέλιξης των πραγμάτων. Χωρίς τον άνθρωπο δεν υπάρχει ιστορία, μόνο απουσία και κάτι, που ότι κι αν είναι, ίσως δεν μας αφορά. Μια ιδέα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, μια ιδέα μεγαλύτερη απ’ τον εαυτό μας και τις κοντόφθαλμες δημαγωγίες.
Οι αγώνες τελειώνουν σε μια πράξη απόλυτης ευδαιμονίας ή δεν τελειώνουν ποτέ. Κι ας μη γελιόμαστε. Πάντα οι αγώνες που μας καθόριζαν ήταν, τελικά, για το αν θα επικρατούσε ένα άδειο παρελθόν ή ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Για το αν θα έχει ο άνθρωπος το προνόμιο να κοιτάζει τον ουρανό ή τις ματαιότητες του κόσμου τούτου.
Ένας αγώνας πάντα, ανάμεσα στο συντηρητισμό που μας αναγκάζει να πισωδρομήσουμε και τον προοδευτισμό που μας υποχρεώνει να βαδίζουμε μπροστά με χαμόγελο και με δικαίωμα στο όνειρο και την ελπίδα.
Κυριάκος Κοτσίνης